Bij elk van de vier sleutels is een workshop ontwikkeld. Met deze workshops borg je de manier van werken en houd je het actueel. Je zet het instructiegedrag blijvend op de kaart binnen jouw school.
Het lesdoel
Werken met lesdoelen geeft houvast.
Maar hoe stel je een scherp lesdoel?
Het lesdoel richt de aandacht op datgene wat er geleerd moet worden. Dat klinkt logisch en simpel. Toch kan het formuleren van een scherp lesdoel best lastig zijn.
‘We gaan vandaag oefenen met het omzetten van breuken naar kommagetallen.’ Zo op het eerste oog is er niets mis met dit doel. Toch wordt met dit doel niet duidelijk wat er aan het einde van de les nu precies aan gedrag van leerlingen wordt verwacht.
Een scherp en betekenisvol lesdoel stellen is soms een puzzel. Lesmethoden zijn hierin ook lang niet altijd helpend. Want hoe formuleer je eigenlijk een meetbaar (evalueerbaar) lesdoel die jouw leerlingen begrijpen en motiveren? En hoe voorkom je dat in plaats van de aanpak of strategie de oefenstof te veel centraal komt te staan?
In deze workshop krijg je een flink aantal praktische suggesties aangereikt rond het formuleren van én het werken met een lesdoel. De stelling is dat hoe duidelijker je het lesdoel voor ogen hebt, hoe scherper je als leerkracht aan de wind gaat varen. Anders gezegd: je voorkomt onnodig uitweiden en gaat veel gerichter feedback geven. Wist je dat je je leerlingen ook heel gemakkelijk kunt activeren en enthousiasmeren voor het lesdoel?
In deze workshop leer je hoe!
Tijdens de workshop oefenen we met het formuleren van lesdoelen en laten we zien hoe het lesdoel tijdens de les telkens ‘terugkomt’. We maken het heel praktisch, zodat je de volgende dag meteen al kan beginnen met het stellen van scherpe en uitdagende lesdoelen.
Ook voor leerkrachten van groep 1 en 2 is deze workshop geschikt, omdat ook deze collega’s in de aangeboden oefeningen telkens kijken wat voor jonge leerlingen haalbaar is.
De kortste weg naar Rome
Werken met stappenplannen in de EDI-les.
Hoe werkt dat?
Veel schoolteams hebben het werken met stappenplan al ingevoerd. Leerkrachten en leerlingen werken er naar tevredenheid mee.
Maar wat is eigenlijk een goed stappenplan? Is dat hetzelfde als een spiekbriefje? Aan welke eisen moet een stappenplan voldoen om super effectief te zijn? En hoe zorg je ervoor dat leerlingen er tijdens de les ook echt gebruik van maken?
Er zijn veel argumenten om in de EDI-les gebruik te maken van stappenplannen.
Voordelen voor de leerlingen:
• Leerlingen stellen soms dezelfde vragen en het stappenplan geeft antwoord.
• Leerlingen hebben soms moeite met het kiezen van de juiste strategie.
• Soms weten de leerlingen de verschillende stappen binnen een strategie niet meer.
Voordelen voor de leerkracht:
• Feedback geven aan de hand van het stappenplan kan heel precies worden geadresseerd (maatwerk).
• Je kunt als leerkracht tijdens de pre-teaching en verlengde instructie de (te verwachten) knelpunten blootleggen en hier expliciet op ingaan (voorkomen van fouten inslijpen).
• Het evalueren van de les kan hierdoor beter gericht worden op zowel de stappen als het leerproces (de aandachtspunten bij de stappen).
In deze workshop maken we een stappenplan die aan alle ‘eisen’ voldoet en zetten we de don’t en do’s even op een rij. We maken het heel praktisch, zodat je de volgende dag meteen al kan beginnen met het werken met goede stappenplannen.
Ook voor leerkrachten van groep 1 en 2 is deze workshop geschikt, omdat deze collega’s in de aangeboden oefening samen een stappenplan voor kleuters gaan ontwerpen.
Actieve betrokkenheid
Hoe activeer je leerlingen in de les?
Zorg dat hun ‘hersens kraken’
Uit experimenten blijkt dat leerlingen nieuw geleerde dingen in eerste instantie best goed kunnen onthouden, maar dat ze (net als volwassenen) al vrij snel veel informatie vergeten. We weten gelukkig ook hoe we dit tijdens de les kunnen voorkomen: door leerlingen cognitief te activeren.
Dat klinkt misschien een beetje vaag, maar eigenlijk komt het op het volgende neer: Wanneer je als leerkracht ‘strategieën’ voor beter leren én beter onthouden toepast dan daag je jouw leerlingen intellectueel uit waardoor ze nieuwe kennis en vaardigheden sneller onder de knie krijgen en veel sterker opslaan (verankeren) in hun lange termijn geheugen.
Enkele voorbeelden van ‘werkzame’ strategieën zijn: werken met voorbeelden, elaboratie, activerende vragen stellen, gespreid oefenen en zelfsturing.
Hoe deze en de andere strategieën precies werken en wat jij als leerkracht kunt doen? Dat leggen we in deze workshop natuurlijk haarfijn uit en oefenen we concreet. We laten je bijvoorbeeld ervaren hoeveel verschil in leereffect er is bij het wel of niet toepassen van een bepaalde strategie.
Als gezegd: Na deze ervaring, reiken we jou de belangrijkste en best bewezen leerstrategieën voor beter leren en beter onthouden op een presenteerblaadje aan. Iedere strategie oefenen we kort, zodat je er de volgende dag al mee aan de slag kan gaan. Of besluit om ermee door te gaan, want vermoedelijk zul je een aantal strategieën zeker herkennen.
Ook voor leerkrachten van groep 1 en 2 is deze workshop geschikt, omdat deze collega’s in de aangeboden oefeningen telkens ervaren wat deze leerstrategieën voor kleuters kunnen betekenen.
Afstemming
Hoe stem je af op verschillen tussen jouw leerlingen?
Iedere leerkracht probeert zo goed mogelijk rekening te houden met de verschillende leerbehoeften van de leerlingen. Er zijn diverse mogelijkheden:
In deze workshop behandelen we deze vormen van afstemming aan de hand van voorbeelden en laten we zien wat je beter wel en niet kunt doen. Afstemmen naar instructie en naar leertijd zijn heel effectief: hier staan we dus langer bij stil.
Voorwaarde voor succesvolle afstemming is een goed klassenmanagement. Hoe ziet de organisatie van de les eruit? In deze workshop presenteren we een organisatiemodel waarmee je ruimte creëert om met kleine groepjes of individuele leerlingen aan de slag te gaan.
In de workshop is er vanzelfsprekend gelegenheid om ervaringen uit te wisselen en ook worden enkele filmpjes getoond met voorbeelden van effectieve afstemming.
Doordat tijdens de workshop ook voorbeelden worden gepresenteerd van afstemming in kleuterklassen, is deze workshop ook geschikt voor leerkrachten van groep 1 en 2.
Praktische informatie
De workshops worden binnen de eigen school gegeven en duren 2 uur en 15 minuten, het kan daarom gemakkelijk een keertje na schooltijd. Desgewenst passen we de workshop aan aan jullie situatie. Neem contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.
De kosten per workshop zijn € 950,- excl. reiskosten en btw.
Drs. Theo Wildeboer is onderwijskundige en traint schoolleiders, ib’ers en leerkrachten bij het effectiever maken van hun lessen. Hij schreef het boek Slim! De 4 sleutels voor een effectieve les en ontwikkelde de Reflectiebox Instructiegedrag, een methodiek om leerkrachten en directeuren in samenspraak te laten reflecteren op de effectiviteit van lessen.
We helpen je graag